AHMETPAŞA (PAŞAKÖY) KASABASININ TARİHÇESİ

Hersekzade Ahmetpaşa Hersek’li ve hersekzade diye ün alan Ahmetpaşa Hersekli Ahmet-paşa Hersek feodal beyi Stipan Vukçiç Kosaça''nın oğludur İstepan’dır. Hersek kralı yapılan savaş sonunda yenilmiş ve sulh olmak için yapılan görüşmede ülkesinin yarısını Fatih Sultan Mehmet’e teslim ettiği gibi en küçük oğlu İstepan’ı da rehin olarak Padişah yanına göndermiştir. Küçük İstepan sarayda Fatih Sultan Mehmet’in büyük oğlu II.Beyazıt ile birlikte büyümüştür. Sarayda terbiye olan İstepan,  Sırbistan tamamen Türk topraklarına katılınca da sarayda kalarak Müslüman oldu ve Ahmet adını aldı.

II.Beyazıt çocukluk arkadaşı Hersek’li Ahmet Bey’i tahta geçtiğinde 1841’de Anadolu Beylerbeyi (Paşa) yaptı. Gedik Ahmet Paşa ile birlikte Cem Sultan üzerine gidilerek Konya alındıktan sonra Hersek Ahmet Paşa’ya verildi. Cem Sultanı Rodos’a kaçmaya mecbur etti. Anadolu Beylerbeyi iken sahillerimize kast eden Mısırlılar üzerine sefer hazırladı. Askerlerini Karahisar’da toplayan Ahmet Paşa Karahisardan hararetle Mısırlılara karşı çıktı. Komutasına verilen 2 paşa harbi candan tutmadılar. Hersek Ahmet Paşa kahramanca dövüşmesine rağmen Mısırlılara yenildi, esir düştü ve Mısır’a götürüldü. Mısır Sultanı Kayıt Bay Hersek Ahmet Paşa’yı yanında alıkoymak isteyerek kızını vermek ve damat edinmek istedi ise de Ahmet Paşa yanaşmadı. Kayıt Bay Osmanlılarla sulh olmak isteyerek aracı sıfatı ile Hersek Ahmet Paşa’yı İstanbul’a gönderdi. Hersek Ahmet Paşa’nın Mısır’da gösterdiği sabır ve metanet beğenildiğinden II.Beyazıt hemşiresi Fatma Sultan’ı vererek saraya damat oldu. Karaman sahillerine gönderilecek donanmaya Kaptan, daha sonra Kaptan-ı Derya olarak Mısırlılar üzerine sefere görevlendirildi. Daha birçok devlet hizmetlerinde görev aldı. Miladi 1498 yılında Sadrazam oldu. Bir sene sonra tekrar Anadolu Beylerbeyi oldu. Kaptan-ı Derya olarak 5 yıl hizmet etti.Bundan sonra Miladi 1506, 1512 ve 1514 yıllarında üç defa Sadrazam oldu. Yavuz Sultan Selim’in Çaldıran seferinde de bu görevde idi. Mısır seferinde Bursa muhafızı olarak kalan Hersek Ahmet Paşa Miladi 1517 (Hicri 923) de hastalanarak eşi Fatma Sultan’ın ve çocuklarının oturmakta olduğu Afyon-Sincanlı Hasan köyü yanındaki çiftliklerine gelerek orada vefat etti. Sincanlı ovasında Hasan Köyünün yerini ve adını Paşa’dan alan Paşaköyünde yapılan incelemeklerde eşi Fatma Sultan’ın ve Hersek Ahmet Paşa’nın türbe ve mezarı Paşaköyü (Ahmetpaşa) mezarlığı içerisinde yer almaktadır. Türbe Fatma Sultan’a ait olmakla beraber Hersekli Ahmet Paşa’nın mezarı türbe dışındadır. Paşaköyü Ahmet Paşa’nın evlatlarının vakıftan tımarı olarak uzun zaman ellerinde kalmıştır.

Hersek Ahmet Paşa tecrübeli bir vezirdi. Fatih’in oğlu Beyazıt ve Yavuz Sultan Selim zamanlarında uzun zaman devlete hizmet etmiştir. Mısır seferinde iken Yavuz Sultan Selim yolunda Hersek Ahmet Paşa’nın ölüm haberini alınca çok üzülmüştür. Eşi Fatma Sultan’ın ise Paşa’dan önce öldüğü tahmin edilmektedir ki Paşa türbe dışında kendisi için hazırlanan mezarlığa defnedilmiştir. Paşaköyünde bir mescidinden başka İzmit Körfezi güney kıyısında Dil İskelesinde bir camii, İstanbul’da bir çok han, medrese ve hayratı bulunmaktadır. Dil İskelesi Camii önünde Kaptan-ı Derya iken yapılan bir mermer vardır. Hersekli Ahmet Paşa’nın Fatma Sultandan 2 oğlu olmuştur. Ali Bey, Hersekli Ali Bey diye ün almıştır. Diğer oğlu Mustafa Paşa da onun gibi Enderun’da yetişmiş, sancak beyliğine yükselerek İçel Sancak Beyi olmuştur. 10 ağustos 1527 de arazi yazımı yüzünden baş kaldıran Türkmenler tarafından şehit edilmiştir. Ahmet Paşa’nın torunları hep Karahisarlı olmuş ve İmaret Mahallesinde oturmuşlardır.

                                           (MİRAT’ÜL KAİNAT YAZARI ŞUHUTLU AGAH EFENDİ)